සබරගමුවට නම දුන් මැණික්

දුර අතීතයේ පටන් ලංකාව මැණික් පිළිබදව ප්‍රසිද්ධියක් උසුලයි.මහාවංශයේ සදහන් පරිදි රාජ්‍ය වර්ෂ පුර්ව දී බුදුරජාණන් වහන්සේ ලංකාවට වැඩම කළේ චුලෝදර මහෝදර නම් වු නාග ග්‍රෝත්‍රික සොහොයුරන් දෙදෙනෙකු අතර මැණික් එබ්බ වු සිංහාසනයක් අරභයා හටගත් ආරවුලක් විසදීමටයි .පසු කාලයේදී මෙරට සංචාරය කළ ප්‍රසද්ධ පුද්ගලයින්ගේ චාරිකා වාර්තා වල ලංකාවේදී ඔවුන් දුටු අගනා රතු නිල් පසිංගල් සහ මුතු කැය ගැන සදහන් වේ අරාබි නිසොල්ලාසයේ "සින්බෑඩ්" නැමැති නාවිකයාගේ චාරිකා වෘතාන්ත වල මැණික් බහුලව ලැබෙන ප්‍රදේශයක් වශයෙන් දැක්වෙන"සෙරන්ඩිබ්"දිවයින ලංකාව බව විද්වත් මතයයි.මේ සියලු ම මැණික් රත්නපුරය කේන්ද්‍ර කොට සබරගමු පළාතෙන් පිට මැණික් ගැරිම් කෙරුණේ ඉතා සුළුවෙනි.රත්නපුර කෙන්ද්‍ර කොට ගත් සබරගමු පළාත මැණික් පිළිබද ව මේ තරම් ප්‍රසිද්ධ වීමට හේතුව සොයා බැලීම වටී.ලංකාවේ භුමියෙන් 90%ක් පමණ ප්‍රාග් කේම්බ්‍රියන යුගයට අයත් පාෂාණ වලින් යුක්ත වන අතර එය ප්‍රධාන කොටස් තුනකට වෙන් කර හදුනා ගැනේ .ඒවා නම් වන්නි සන්කිර්ණය ,හයිලන්ඩ් /නිරිතදිග සංකීර්ණය සය විජයන් සංකීර්ණයයි.හයිලන්ඩ් නිරිත දිග සංකිර්ණමේවායින් ප්‍රධාන තැන ගන්නා අගර එයට මධ්‍යම කදුකරය අයත් වේ .මෙම සංකිර්ණයේ පාෂාණ බිහි වී ඇත්තේ කලින් එහි නිම්නයක තිබු අවසාදිත පාෂාණ අධික පීඩනයටත් උෂ්ණත්වයටත් භාජනයවීම නිසා විපරිත පාෂාණ බවට පත්වීමෙනි.එකී අධික පීඩනය නිසාම නිම්නය කදුවැටි බවට පත් වී ඇති අතර අධික පීඩනයත් උෂ්ණත්‍වයත් නිසා මැණික් ඛනිජ බිහි වී ඇත.එම නිසාය මුලික මැණික් නිධි මෙම සංකීර්යේ වඩාත් ම ප්‍රචලිත ව ඇත්තේ .ලංකාවේ ගංගා වලින් වැඩි ගණනක් මධ්‍යම කදුකරයේන් ආරම්භවන අතර කදුකරයට පතිත වන අධික වර්ෂාව මෙම ගංගා මගින් පහත බිම්වලට ගලා යාම නිසා ගංගා නිම්න ඇති විය.මුලින් කී ප්‍රාග්කේම්බ්‍රියන පාෂණ ස්වාභාවික ගංගා නිම්න 103කින් යට වීඇත. මෙම ගංගා වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් බටහිර දකුණු සහ ගිණිකොණ දිසා වලට ගලා බසින බැවින් විඛාදනය වු පාෂාණවලින් ගිලිහුණු මැණික් මෙම නිම්නවල තැන්පත් වී ඇත . එම නිසාත් කළු කැළණි වළවේයන ගංගා ආශ්‍රිත නිම්න වල වැඩියෙන් මැනික් ඇත.මහවැලි ගග ආශ්‍රිත නිම්න වලද මැණික් නැතුවා නොවේ.එනම් මාතලේ ඇලහැර සහ බකමුණ ආදී ප්‍රදේශ මෙසේ මහවැලි ගගෙන් පෝෂිත නිම්නයන්ය.සබරගමුව පුදේශයෙන් හමු වු බවට විශ්වාශ කරන ලෝක ප්‍රසිද්ධ මැණීක් කිහිපයක් හා ඒවා තබා
ඇති තැන් පහත දැකිවේ.
01)Star of India(Blue)-563cts-American Museum of
Natural History
02)Midinight Star(Purple)-116Cts-do-
03)Pathmaraga-100Cts.-do-
04)Logan Sapphire (Blue)-423Cts.-Smithsonian
Institute,Washington D.C.
05)Star of Artaban (blue)-316 Cts.-do-
06)Golen yellow sapphire-179.4 cts.-Royal on-tario
Museum,canada
07)Creenish yellow Sapphire-43.95cts.-do-